Rodzina Sawickich

powiększ mapę

Historia pomocy - Rodzina Sawickich

Anna Wąchalska i jej o 10 lat młodsza siostra Maria Sawicka mieszkały w Warszawie przy ul. Krzyżanowskiego 44. Maria przed wojną trenowała lekkoatletykę i przyjaźniła się z Żydami z klubu sportowego. Kiedy w czasie okupacji wielu z nich wstąpiło w szeregi Żydowskiej Organizacji Bojowej, Sawickie zostały łączniczkami pomiędzy żydowskim a polskim ruchem oporu. Przenosiły meldunki, broń i podziemną prasę oraz wyszukiwały kryjówki po „aryjskiej stronie”.

W 1942 lub 1943 r. do domu sióstr trafiła kilkunastoletnia Żydówka, Zymra Rawicka, przeszmuglowana przez mury z pomocą Icchaka Cukiermana, członka ŻOB-u. Pod ich opiekuńczymi skrzydłami dotrwała do końca wojny.

„Od początku nazywałam je moimi ciotkami. Dbały o mnie, zapewniając mi ciepły dom pełen miłości. Poczułam się u nich jak w domu, a kiedy zapytałam, czy mogę u nich pozostać, chętnie się zgodziły” – wspomina Zymra Kamiński. Pewien czas po jej przybyciu, Maria i Anna ukryły jeszcze 10-letnią Raję Rathajzer.

Latem 1944 r. Maria Sawicka brała udział w Powstaniu Warszawskim. W tym samym czasie Zymra wraz z Anną Wąchalską i jej siostrzenicą Haliną Wójcik (wówczas Siewierską) trafiły do obozu przejściowego w Pruszkowie. Następnie przeniesiono je na roboty do Niemiec do pracy w fabryce broni w Trebbinie (niedaleko Berlina). Po wyzwoleniu robotników przymusowych przez wojska rosyjskie kobiety wróciły pieszo do Polski. Zgodnie z życzeniem swojego ojca, który nie przeżył wojny, Zymra w 1948 r. osiedliła się w Izraelu.

Historie pomocy w okolicy