Podczas II wojny światowej Maria Gelles i jej córka Danuta Szuro udzielały pomocy żydowskiej rodzinie Haberów w Wieliczce (woj. małopolskie). Henryk i Irena Haberowie oraz ich syn Ryszard ukrywali się w mieszkaniu Marii od lutego 1943 roku.
Danuta Szuro mieszkała z matką Marią w pobliskiej Wieliczce, lecz pracowała w fabryce słodyczy w getcie w Krakowie. Codziennie za okazaniem przepustki przemieszczała się między gettem a tzw. aryjską stroną. Ryzykując utratę pracy i życia przynosiła Żydom zamkniętym w getcie żywność oraz kluczowe informacje zza muru. Wówczas poznała Irenę Haber, żonę Henryka i matkę Ryszarda.
Rodzina Haberów pochodziła z Krakowa. Henryk był znanym i cenionym architektem o rozległych kontaktach, dzięki czemu rodzina otrzymywała wiadomości o zbliżających się zagrożeniach ze strony Niemców. Kilkukrotnie, gdy następowała tzw. akcja wysiedleńcza, Ryszard przemycany był na tzw. aryjską stronę do dawnej gosposi, Józefy Mazurkiewicz.
Ukrywanie rodziny Haberów
Jeszcze przed likwidacją wielickiego getta rodzina Haberów rozpoczęła przygotowania do przejścia na tzw. stronę aryjską. Henryk pozyskał dla całej rodziny fałszywe dokumenty tożsamości na nazwisko „Haberko”. W lutym 1943 r. Irena zwróciła się do Danuty z prośbą o pomoc. Jeszcze w tym samym miesiącu rodzina Haberów wyszła z getta i po krótkim pobycie w mieszkaniu Józefy Mazurkiewicz przeniosła się do domu matki Danuty, Marii Gelles. Mieszkali u niej w Wieliczce do stycznia 1944 roku.
Wówczs Henryk postanowił, że rodzina ucieknie na Węgry. Przez Tatry i Słowację Haberowie przedostali się do Budapesztu. W tym czasie budapeszteńscy Żydzi pozostawali największą w Europie społecznością żydowską, która nie została dotknięta masową eksterminacją, lecz w następnych miesiącach sytuacja na Węgrzech drastycznie się zmieniła. Pod koniec kwietnia rozpoczęły się deportacje Żydów do ośrodka zagłady Auschwitz-Birkenau.
W jednym z transportów śmierci znalazła się także rodzina Haberów, lecz szczęśliwie udało im się uciec z pociągu. Następnie wrócili do Budapesztu, gdzie przetrwali do wyzwolenia miasta przez Armię Czerwoną, 13 lutego 1945 roku.
23 kwietnia 2018 r. Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował Marię Gelles i jej córkę Danutę Szuro tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Tytuł ten przyznany im został dzięki staraniom Richarda Wiliama Habera, ocalałego z Zagłady, emerytowanego profesora kardiologii Uniwersytetu w Sydney.
