Rodzina Muszyńskich

powiększ mapę
Zdjęć : 3

Historia pomocy - Rodzina Muszyńskich

Rodzina Mojżesza Wajcera mieszkała przed wojną w Grodzisku Mazowieckim, gdzie jego ojciec Izrael (1897-1942?) był rzeźnikiem. Izrael Wajcer i Sara (z domu Bergson) (1898-1942?) mieli sześciu synów. Prócz Mojżesza byli to  Josel (1920-1942?), Icchak (1922-1942?), który pracował jako krawiec, Heniek (1929-1942?), Jankiel (1932-1942?) i Baruch (1936-1942?). W czasie II wojny światowej rodzina Wajcerów znalazła się w getcie warszawskim, gdzie wszyscy, prócz Mojżesza, zostali zamordowani, zapewne latem 1942 r. w czasie Wielkiej Akcji Likwidacyjnej. Mojżesz pozostał w getcie, skąd udało mu się uciec w kwietniu 1943 r. po wybuchu powstania.

Chłopak nie miał jednak żadnego adresu po tzw. stronie aryjskiej. Od przypadkowo spotkanych młodych mężczyzn, otrzymał adres Jerzego  Muszyńskiego, który  mieszkał wraz z matką Anną w Warszawie, przy ul. Solec 33. Anna zaopiekowała się Mojżeszem, który szybko zaprzyjaźnił się z jej synem. Muszyńscy ukrywali Wajcera bezinteresownie.

Dzięki pomocy Jerzego Mojżesz zdobył fałszywe dokumenty i zaczął pomagać przyjacielowi w sprzedaży papierosów na placu Trzech Krzyży. Papierosy wyrabiane przez Annę Muszyńską były podstawą utrzymania rodziny.

Pewnego dnia Wajcer został aresztowany w czasie łapanki. Udało mu się uciec z aresztu i Muszyńscy przyjęli go z powrotem. Pozostał z nimi aż do wybuchu powstania warszawskiego, następnie walczył wraz z Jerzym w Zgrupowaniu AK „Kryska”. Pod koniec powstania przepłynął przez Wisłę, natomiast Jerzy znalazł się w niemieckim obozie jenieckim.

Mężczyźni spotkali się ponownie. Mojżesz był obecny na ślubie Jerzego. Po wyjeździe Mojżesza z Polski, przyjaciele stracili kontakt. Mojżesz odnalazł Jerzego w 1993 r. przy okazji obchodów rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. W 1997 r. Jerzy Muszyński udzielił wywiadu Visual History Foundation.

W 1994 r. Instytut Yad Vashem podjął decyzję o przyznaniu Annie Muszyńskiej i jej synowi Jerzemu tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Historie pomocy w okolicy

Bibliografia

  • Grynberg Michał, Księga Sprawiedliwych

    Leksykon uwzględnia historie Polaków uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w latach 19631989. Wykaz haseł poprzedza przedmowa Icchaka Arada oraz Chaima Chefera Sprawiedliwi świata.

  • Archiwum Yad Vashem, 6402