Gut- Opdyke Irena

powiększ mapę
Zdjęć : 7

Historia Ireny Gut-Opdyke

Irena Gut przed 1939 r. uczyła się w szkole dla pielęgniarek. Po wybuchu wojny, gdy oddziały niemieckie i sowieckie zajęły terytorium Polski, rozpoczęła współpracę z podziemiem.


Praca przymusowa dla Armii Czerwonej i Niemców

Pojmana przez oddział radzieckich żołnierzy, pobita i wielokrotnie zgwałcona, została siłą zmuszona do pracy na rzecz Armii Czerwonej. Po ucieczce została schwytana przez Niemców i skierowana do pracy przymusowej w fabryce amunicji. Jej sytuacja zmieniła się, gdy major SS uczynił ją swą gosposią. Wraz z nim trafiła do Lwowa, a następnie Tarnopola, gdzie została kierowniczką pralni. Pracowali w niej Żydzi z pobliskiego getta. Irena pomagała im, dostarczając m. in. jedzenie. 

Ukrywanie dwunastu Żydów

W lipcu 1943 r., gdy Niemcy rozpoczęli likwidację getta, Irena Gut pomogła wielu Żydom znaleźć bezpieczne schronienie. Namówiła też komendanta obozu pracy, by wywiózł resztę pracowników do lasu, gdzie mogliby przeżyć Zagładę. Sama ukrywała 12 osób: w pomieszczeniu pralni Frankę Wilner z mężem oraz małżeństwo Hallerów, a pozostałych – w willi majora. Po dwóch latach okazało się, że Hallerowie spodziewają się dziecka. Irena nie dopuściła do aborcji. W ten sposób uratowała trzynaste ludzkie istnienie.

W marcu 1944 r., na krótko przed wkroczeniem Armii Czerwonej, Irena została aresztowana przez gestapo. Zdołała uciec. Trafiła do radzieckiego obozu jenieckiego, skąd wyprowadzili ją – spotkani przypadkowo – uratowani przez nią Żydzi.

Powojenne losy Ireny Gut

Po wojnie wielu z uratowanych wyjechało do Izraela. Irena Gut w obozie przejściowym w Niemczech poznała swojego przyszłego męża Williama Opdyke’a, z którym wyjechała do Stanów Zjednoczonych.

8 lipca 1982 r. Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował Irenę Gut-Opdyke tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata