Rodzina Misiewiczów

powiększ mapę

Audio

3 audio

Historia pomocy - Rodzina Misiewiczów

Czerwcowa noc 1943 r. „Zaczął szczekać pies. Mama wyszła i przed drzwiami zobaczyła zarośniętego pana z małą dziewczynką” – wspomina 11-letnia wtedy Janina Misiewicz.

Jej rodzina mieszkała pod Tarnopolem, w domu na uboczu.

Właśnie to sprawiło, że Dawid Bien zapukał do ich drzwi. Przyjechał z tarnopolskiego getta. Czasem mógł je opuszczać – wyjeżdżał po prowiant, wywoził śmieci. Tamtej nocy wywiózł także 3-letnią córkę Lunię.

Mama Janiny go poznała. Dawid był przed wojną rzeźnikiem. Rozalia Misiewicz robiła czasem w jego sklepie zakupy. Wraz z mężem Adamem zgodziła się Lunią zaopiekować.

Wkrótce David Bien zapukał znowu. Był z żoną Fanny i jej siostrą Lorą. Uciekli z przeznaczonego do likwidacji getta, błagali o pomoc.

Pierwsza reakcja – przerażenie. Rozalia opanowała strach pierwsza.. „Róziu, chcesz narazić swoją rodzinę?” – pytał mąż Adam. Decyzja jednak zapadła, a Adam się jej podporządkował. Wraz z teściem wykopał koło domu Bienom kryjówkę.

Z Misiewiczami zamieszkała tylko mała Lunia. Była teraz dzieckiem Polaków zamordowanych przez Ukraińców. Zaczęło się nocne pranie i suszenie na strychu, zaczęło „zdobywanie pożywienia”. Adam pracował w młynie. Wynosił w kieszeniach ziarno. Miał do wyżywienia wiele osób.

W 1944 roku Tarnopol przechodził z rąk do rąk. Rosjanie wcielili Adama do Ludowego Wojska Polskiego. „Nastała straszna bieda” – wspomina Janina. Teraz Rozalia była jedynym żywicielem polsko-żydowskiej rodziny. Zdobywała gdzieś naftę i zapałki - wymieniała je na mąkę lub mleko. Handlowała. Domem zajmowała się dwunastoletnia Janina.

Tarnopol znów zajęli Niemcy. Zaczęli podejrzewać Misiewiczów, że ukrywają… Rosjan. Nikogo nie znaleźli, na wszelki wypadek spalili dom.

Misiewiczowie zostali bez niczego, ale Bienów ocalili. „Uczynili to z litości chrześcijańskiej” – napisał w 1962 roku David Bien, który z rodziną wyemigrował do Kanady.

Bibliografia

  • Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 349, 195
  • Kempa-Kurkiewicz Marta, Wywiad z Janiną Zwolicką, Gdańsk 28.03.2009
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu