Polscy Sprawiedliwi w 2019 roku

Redakcja / Editorial staff / English translation: Andrew Rajcher, 28 grudnia 2019
W 2019 r. tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata uhonorowano kolejne Polki i kolejnych Polaków, którzy podczas Zagłady udzielali pomocy Żydom. Podczas ceremonii w Polsce nowi Sprawiedliwi i ich potomkowie odebrali medale i dyplomy honorowe przyznane przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie. W uroczystościach wzięli także udział Ocalali z Zagłady. W podsumowaniu 2019 r. zobacz relacje z tegorocznych ceremonii, sprawdź, komu przyznano tytuł Sprawiedliwego, a także poznaj najciekawsze treści, które w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy opublikowaliśmy na Portalu Polscy Sprawiedliwi.

„Co mogę powiedzieć, żeby podziękować ludziom za takie poświęcenie i takie ryzyko jakie podjęli? Ojciec i jego rodzina zawdzięczają im życie, tak samo ja i mój brat, moi kuzyni. I tak samo moje dzieci, dzieci mojego brata i dzieci moich kuzynów. Słowo »dziękuję« jest tak bardzo niewystarczające, żeby wyrazić moją wdzięczność, którą ja i my mamy w podzięce przed nimi. […] Dziś wiem, że świat potrzebuje więcej takich ludzi, jak Mikołaj i Katarzyna Pernatowie”

– Jack Salzman, syn Ocalałego z Zagłady podczas ceremonii Sprawiedliwych w Krakowie, 28.06.2019.

Stale uzupełniamy Portal Polscy Sprawiedliwi o historie Polek i Polaków ratujących Żydów podczas Zagłady w okupowanej Polsce. W roku 2019 opublikowaliśmy na naszych stronach kolejne treści opracowane przez badaczki i badaczy Zagłady, archiwalne i współczesne fotografie przekazane przez potomków Sprawiedliwych i Ocalałych do kolekcji Muzeum POLIN, a także wywiady historii mówionej, zrealizowane w Polsce i Izraelu ze świadkami historii. Poniżej przedstawiamy listy podsumowujące mijający rok.

12 x polscy Sprawiedliwi. Zobacz wybrane historie

Wybraliśmy dwanaście najciekawszych treści opublikowanych na Portalu Polscy Sprawiedliwi w 2019 roku:


  1. Styczeń: 90. urodziny Janiny Goldhar – ocalałej z Zagłady, wolontariuszki Muzeum POLIN
  2. Luty: 90. urodziny Anny Bando – prezeski Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
  3. Marzec: Gala Sprawiedliwych w Muzeum POLIN
  4. Kwiecień: Nowe opracowanie historii Andrzeja i Czesława Miłoszów z Wilna i Warszawy
  5. Maj: Historia rodziny Witkowskich z Milanówka
  6. Czerwiec: Wywiad ze Stefanem Galasem o ukrywaniu Żydów w Strzeniówce k. Nadarzyna
  7. Lipiec: Historia Stanisława Jasika z Warszawy
  8. Sierpień: Spotkanie Jakuba Berkmana, Ocalałego z Zagłady, z potomkami ratujących w Suchedniowie
  9. Wrzesień: Pokaz wystawy „Between Life and Death” w Bukareszcie
  10. Październik: Historia rodziny Janców z Warszawy
  11. Listopad: 100. urodziny Józefa Walaszczyka – najstarszego Polaka uhonorowanego tytułem Sprawiedliwego
  12. Grudzień: 15 nowych relacji Sprawiedliwych i Ocalałych z Zagłady z kolekcji historii mówionej Muzeum POLIN

Ceremonie Sprawiedliwych 2019

W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy odbyły się kolejne ceremonie uroczystego przyznania tytułów Sprawiedliwych wśród Narodów Świata – najwyższego cywilnego odznaczenia Państwa Izrael, podczas których uhonorowano 27 Polek i 20 Polaków.

Spośród nich 15 udzieliło pomocy Żydom w miejscowościach znajdujących się obecnie w województwie mazowieckim, 8 w podkarpackim, 5 w małopolskim, 2 w lubelskim, 2 w łódzkim, 2 w podlaskim, 1 w śląskim, 6 w granicach Ukrainy (5 w obwodzie tarnopolskim, 1 w lwowskim), 4 w granicach Białorusi (obwód nowogródzki) oraz 2 w granicach Litwy (okręg wileński). Wedle dostępnych materiałów źródłowych pomocą objęto około 59 Żydów i Żydówek, lecz ich dokładna liczba jest trudna do ustalenia.

Zobacz relacje z ceremonii uhonorowania polskich Sprawiedliwych:



Polscy Sprawiedliwi 2019

Poznaj historię Polek i Polaków uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych:


  1. Franciszek Blaszko
  2. Regina Blaszko
  3. Stanisław Borowski
  4. Helena Borowska
  5. Krystyna Bryk
  6. Józef Budyński
  7. Anna Budyńska
  8. Jan Burbutowski
  9. Maria Burbutowska
  10. Irena Dźwigaj
  11. Stanisław Ferenc
  12. Tekla Ferenc
  13. Kazimierz Gałecki
  14. Anna Gałecka
  15. Maria Gelles
  16. Karol Gialbas
  17. Friedrich Heckermann
  18. Danuta Heckermann
  19. Józef Izdebski
  20. Helena Jacewicz
  21. Czesław Jacewicz 
  22. Ela Jacewicz 
  23. Jadwiga Jacewicz
  24. Anna Kaczorowska
  25. Albina Karłowicz
  26. Władysław Karłowicz
  27. Jakub Krajewski
  28. Janina Krajewska
  29. Antoni Maliszewski
  30. Matylda Maliszewska
  31. Maria Maliszewska
  32. Mikołaj Pernat
  33. Katarzyna Pernat
  34. Tadeusz Pliś
  35. Bronisława Pliś
  36. Aniela Roland
  37. Kazimierz Słupski
  38. Szczepan Marian Stankiewicz
  39. Danuta Szuro
  40. Wincenty Tomaszewicz
  41. Zofia Tomaszewicz
  42. Jan Uliasz
  43. Józefa Uliasz
  44. Władysława Wrażeń
  45. Józef Wysmulski
  46. Zofia Wysmulska
  47. Maria Zborowska

Informacje o procedurze przyznawania przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, znajdziesz na naszym portalu: Kryteria Yad Vashem.


» Zobacz: Podsumowanie roku 2018