Golecki Ludwik

Te małżeństwo, które ojciec uratował życie, którzy mieszkali w Warszawie, z ojcem, jak powstanie wybuchło, uciekli do Skierniewic. I oni, te małżeństwo, dostało się później na statek i uciekli do Danii. Z Danii oni, tam mieszkali ze trzy lata, z Danii dostali się do Kanady. Jak się dostali do Kanady to w, w dowód wdzięczności zaprosili moego ojca w [19]68 roku do Kanady. Mój ojciec był w Kanadzie rok czasu u nich, mieszkał, pracował. Ten Żyd miał trzy córki. Te córki jedna się urodziła w czasie okupacji tu, w Warszawie, mieszka w Nowym Jorku. Jedna mieszka w Montrealu, druga mieszka w Vancouver. A tej znowóż tej Żydówki, tej co mieszka w Tel Awiwie, prawda, to miała dwóch synów, też po wojnie już, to, to, że jeden mieszka w Nowym Jorku a drugi mie… a drugi mieszka w Hajfie. Tylko że oni nie ten, mnie odwiedzali. Właśnie ten Mandelkiern był w Polsce dziesięć lat temu. Obwoziłem go po całej Polsce, byliśmy w Krakowie, w Gdańsku, w Poznaniu, w Warszawie, w Lublinie, w Oświęcimiu. Wszystko obejrzał, byliśmy na [takiej] wycieczce dwa tygodnie. Ci już, ci już nie żyją, poumierali, bo to był rocznik mój i mego ojca. Ten Mandelkiern to był chyba starszy, był chyba [tysiącdziewięćset] dziesiąty rocznik.

Z Parczewa z łapanki tych Żydów wszystkich wieźli do Siedlec, do Treblinki. I w Siedlcach było na kolei tam jakieś tam prze… przetransportowanie i tym Żydom się pięciu czy tam sześciu udało się uciec. I dowiedzieli się, że mój ojciec jest w Warszawie, dali mu znak i ojciec przyjechał z pieniędzmi z Warszawy, w… niby że, jak to ojciec opisuje, że po towar, a okazało się, że, że to, że to nie po towar tylko żeby wykupić od tej policji, jak to się mówi, granatowej czy od kogoś tych, tych żandarmów tych Żydów. Wykupił tych właśnie Żydów na tej zasadzie to było, że, jak tu ojciec opisuje, oni chcieli do Parczewa. Z Parczewa tam mieli coś gdzieś załatwienia, z Parczewa znowu oni dostali się do, do Warszawy. I tam w Warszawie znalazł im pracę u tego właśnie faceta, który, którego mieszkał i pracował, który miał [fa]brykę papieru. Tam można było pracować i, i tam jak ja znam to relacje tych, tych Żydów gdzieś na czwartym piętrze na poddaszu trzymano. Oni nigdy nie wychodzili na zewnątrz tylko docho… docho… dowoził im jedzenie, przychodził do nich, rozmawiał. Oni tam mieli wszystko żeby żyć. No i później było, znowóż łapanka w Parczewie, na Żydów, i znowóż dostali się też do Warszawy przedstawiciele tej nacji żydowskiej, że, że znowu potrzebowali pomocy. Powiedzieli, że, że ten Mandelkern się ukrywa i ktoś tam i ktoś tam jeszcze. I też do mego ojca się zgłosili a ojcowi nic nie zależało, bo przeż miał i tak inne nazwisko i tak był, jak to się mówi, na, na cenzurowany. To trwało do Powstania Warszawskiego.

To co ja pamiętam, co mi ojciec opowiadał to było tak, że po niewoli radzieckiej, jak wrócił do Parczewa w roku [19]39 prowadził z żoną sklep w Parczewie, kolonialny i w tym momencie, przy handlu, nawiązywał się stosunki z Żydami. Tutaj w obecnym magisteriacie pracowali w urzędzie Żydzi. I jeżeli pracowali Żydzi to mieli między sobą kontakt. I on, ostrzegli mego ojca jako oficera Wojska Polskiego, że będzie jakaś tam łapanka czy tam nagonka. I w tym czasie mój ojciec się ukrył, miał, mieli tam, mieli taką stodołę i tam w stodole schował się, przesiedział parę dni i udał się do Warszawy, do znajomych. Tam zmienił swoje nazwisko, dostał pracę u takiego kolegi, który prowadził zakład papierniczy i sklepy dwa. Dał mu do prowadzenia jeden sklep. Tam u niego przebywał, tam żył z nimi, potraktowali jako, jako, jako rodzina.