Żegnamy Alicję Schnepf (1930–2025)

„Pod koniec 1943 r., wczesną jesienią, może to był wrzesień, moja mamusia rozpoczęła pracę wtedy w Izbie Rzemieślniczej, tak przez znajomość, w kuchni. Kiedy była w pracy, przyszła córka naszej znajomej z ulicy 11 Listopada, u której przechowywali się Żydzi. I ta córka przyprowadziła ze sobą starszą panią z małą dziewczynką pięcioletnią. To była pani Anna Albert ze Lwowa ze swoją siostrzenicą albo bratanicą, do dzisiaj nie wiem dokładnie, Janiną Zajdel. I powiedziała, że jej mama prosi, żeby one zostały u nas przez kilka dni. Zgodziłam się na to. Oczywiście mamusia po powrocie z pracy nic nie miała do powiedzenia złego na moją decyzję, zrozumiała sytuację. One zostały u nas”, wspominała Alicja Schnepf w wywiadzie dla Muzeum POLIN. 

Alicja Schnepf urodziła się 20 sierpnia 1930 r. w Warszawie. Była córką Antoniego Szczepaniaka – działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, który zginął podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 r., oraz Natalii Szczepaniak z Kuźniewskich. Miała młodszą o dwa lata siostrę, Barbarę (po wojnie Krajewska).

Podczas okupacji niemieckiej Alicja i jej mama, pomimo trudnej sytuacji rodzinnej po stracie ojca i męża, pomagały prześladowanym Żydom. Od jesieni 1943 r. do wybuchu powstania warszawskiego w sierpniu 1944 r., w swoim mieszkaniu na Targówku przy ul. Oszmiańskiej 14, udzielały schronienia m.in. Annie Albert i jej siostrzenicy, kilkuletniej Ninie Sandel (in. Janinie Zajdel), a także dwóm córkom Anny oraz rodzinie Nowickich (lub Nowackich).

Przeczytaj więcej: Historia pomocy udzielanej Żydom przez rodzinę Szczepaniaków →

1 stycznia 1981 r., w uznaniu udzielonej Żydom pomocy, Natalia Szczepaniak została uhonorowana przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata. 13 listopada 1991 r. tytuł ten otrzymała również Alicja Schnepf, a 28 lipca 1993 r. otrzymała Honorowe Obywatelstwo Państwa Izrael. W latach 2008–2024 była członkinią Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, pełniąc przez wiele lat funkcję sekretarzyni.

Pani Alicja często gościła w Muzeum POLIN. Opowiadała o swoich doświadczeniach podczas spotkań edukacyjnych z młodzieżą, uczestniczyła w wydarzeniach dotyczących relacji polsko-żydowskich podczas II wojny światowej. W 2008 i 2015 r. udzieliła wywiadów biograficznych, które wzbogaciły kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN. Jesteśmy jej za to bardzo wdzięczni.

Pozostanie w naszej pamięci jako osoba niezwykle serdeczna. Okazała nam wiele życzliwości i zaufania. Żegnamy ją z wielkim smutkiem. Rodzinie Alicji Schnepf składamy najszczersze wyrazy współczucia. 

Wszystkich zachęcamy do zapoznania się z historią Alicji Schnepf i jej matki Natalii Szczepaniak w portalu Polscy Sprawiedliwi. W galerii zdjęć prezentujemy niepublikowane dotąd fotografie z archiwum rodzinnego, a także zdjęcia portretowe Pani Alicji wykonane przez fotograficzkę Annę Liminowicz.

*

Ceremonia pogrzebowa Alicji Schnepf z d. Szczepaniak odbędzie się 10 czerwca 2025 r. o godzinie 12.00 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Przeczytaj, zobacz więcej:

• Historia pomocy udzielanej Żydom przez rodzinę Szczepaniaków →
• Wywiad biograficzny z Alicją Schnepf z kolekcji historii mówionej Muzeum POLIN →
• Informacje o Polskim Towarzystwie Sprawiedliwych wśród Narodów Świata →
• Postawy Polaków wobec Żydów podczas Zagłady [opracowanie tematyczne] →
• Żydzi ukrywający się po „aryjskiej stronie” [zakładka tematyczna] →
• Żydzi pomagający innym Żydom po „aryjskiej stronie” [zakładka tematyczna] →
• Kolekcja historii mówionej Muzeum POLIN [kanał w serwisie YouTube] →