Wystawa w Castrum Peregrini w Amsterdamie
Podczas Zagłady w okupowanej przez Niemców Europie zginęło 6 milionów Żydów. W obliczu masowej zbrodni ludność cywilna stanęła przed trudnym wyzwaniem, jak reagować na ten akt ludobójstwa. Postawy wobec Zagłady były zróżnicowane, ale tylko nieliczni decydowali się nieść pomoc prześladowanym Żydom.
Wystawa „Between life and death. Stories of rescue during the Holocaust” przedstawia relacje osób ratujących oraz tych, które otrzymały pomoc. Opisuje ich doświadczenia, wysiłki, motywacje, zwraca uwagę na akty odwagi i siłę woli przetrwania. Losy bohaterów z Polski oraz ośmiu innych europejskich krajów – Chorwacji, Danii, Francji, Holandii, Litwy, Niemiec, Ukrainy i Węgier – ukazane są w szerszym kontekście historycznym. W wystawie wyjaśnione zostają uwarunkowania, w jakich funkcjonowały okupowane kraje. Pokazane są także wielowymiarowe relacje i emocjonalne więzi, jakie rodziły się między ocalałymi a ocalającymi.
Od 14 czerwca do 15 sierpnia 2018 r. wystawa będzie prezentowana w Castrum Peregrini (Forteca Pielgrzyma) w Amsterdamie. To kryptonim bezpiecznego miejsca stworzonego podczas II wojny światowej przez artystkę Gisèle van Waterschoot van der Gracht (1912-2013), w którym schronienie znalazło wielu Żydów, m.in. Claus Victor Bock. Po wojnie Gisèle otrzymała tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata, a jej historia przedstawiona została w wystawie.
W ciągu ponad 75 lat Castrum Peregrini przybierało wiele kształtów i form, reprezentowało różne wartości i historie: kryjówkę, czasopismo, wydawnictwo i społeczność, która zorganizowała się wokół kultu przyjaźni, zainspirowanego poetą Stefanem Georgem. Współczesne Castrum Peregrini jest centrum kultury, miejscem artystycznych poszukiwań i spotkań. Zgodnie z duchem Gisèle służy niezależnej pracy artystów i myślicieli.
Wernisaż wystawy „Between life and death. Stories of rescue during the Holocaust” odbędzie się 14 czerwca o godz. 16.00 w Castrum Peregrini (Herengracht 401, Amsterdam).
Wystawę otworzą Awraham Burg, były przewodniczący Knesetu i przewodniczący Żydowskiej Agencji dla Izraela (JAFI), autor książki In Days to Come: A New Hope for Israel, oraz prof. Jan Rydel, przewodniczący komitetu sterującego Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność.
* * *
Autorki wystawy: dr Martyna Grądzka-Rejak (ENRS), Klara Jackl (Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN) we współpracy z Martą Ansilewską-Lehnstaedt (Silent Heroes Memorial Center)
Konsultacja naukowa: dr Aleksandra Namysło, prof. Jan Rydel (ENRS), dr Piotr Trojański (ENRS), prof. Johannes Tuchel (Silent Heroes Memorial Center)
Organizatorzy: Europejska Sieć Pamięć i Solidarność, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Silent Heroes Memorial Center in the German Resistance Memorial Center Foundation
Fundatorzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów (BKM)
Partnerzy: Vilna Gaon State Jewish Museum, Memorial of Chambon sur Lignon, Mémorial de la Shoah, Danish Jewish Museum, „Tkuma” Ukrainian Institute for Holocaust Studies, Castrum Peregrini, NIOD, the Institute for War, Holocaust and Genocide Studies, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
