Rodzina Barańskich

powiększ mapę

Historia rodziny Barańskich

Janina Barańska w trakcie okupacji mieszkała wraz ze swoim kilkunastoletnim synem Stanisławem w miejscowości Rubieżewicze (Komisariat Generalny Białoruś). Była położną i w miejscowym szpitalu pracowała razem z żydowskimi lekarzami. Ponadto aktywnie włączyła się w działalność organizacji podziemnych.


Łączniczka z partyzantami

Ita Grinau (właść. Ita Ajzenbut), która doświadczyła wsparcia Janiny Barańskiej w trakcie okupacji, po wojnie wspominała na jej temat:

„Wiadomo mi, że pomagała przez cały czas, do końca wojny, ludności żydowskiej, dostarczała Żydom żywności, lekarstw i pieniędzy i była łącznikiem między Żydami i grupami partyzantów żydowskich przy oddziałach sowieckich”.

Janina Barańska posyłała żywność i lekarstwa do getta w Rubieżewiczach, funkcjonującego od jesieni 1941 r. do 1943 roku. Była także łączniczką między Żydami zamkniętymi w getcie a partyzantami przebywającymi w okolicznych lasach.

Wsparcie dla rodziny Postbriefów

Barańska pomogła lekarzowi o nazwisku Izaak Postbrief, który tuż po wybuchu wojny przybył z rodziną do Rubieżewicz. Latem 1942 r. został on wraz z żoną i ok. czteroletnią córką Diną deportowany do obozu pracy. Janina, działając w porozumieniu z synem Stanisławem, zabrała dziewczynkę do siebie. Dina przez pewien czas przebywała w zabudowaniach przylegających do domu Barańskich. Stanisław wówczas pomagał i opiekował się dzieckiem. Po wojnie ocalona wspominała:

„Zostałam pod opieką Janiny Barańskiej, która ustosunkowała się do mnie jak do własnego dziecka, żywiła i ubierała mnie i dbała o mnie przez okres około sześciu miesięcy. Kiedy zaistniało dla mnie niebezpieczeństwo przewiozła mnie p. Barańska pod opiekę rodziny chrześcijańskiej w Kujdanowie, gdzie ona mnie często odwiedzała”.

Prócz rodziny Postbriefów, Janina udzieliła też pomocy innym osobom żydowskiego pochodzenia: siostrom Icie i Gicie Grinabaum oraz rodzinie lekarza Urwicza. Pomogła również Izaakowi Szymonowiczowi, przechowując go w trakcie obławy we wsi, zaś rodzinie deportowanego na Syberię lekarza Geniga wysyłała paczki z żywnością.

Uhonorowanie rodziny Barańskich

Ocalona Dina Postbrief w 1957 r. wyjechała z Polski do Izraela. Utrzymywała kontakt listowny z Janiną Barańską. Nie ma informacji, czy Janina kontaktowała się z innymi osobami, którym udzieliła pomocy.

2 czerwca 1993, Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował Janinę i Stanisława Barańskich tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Historie pomocy w okolicy

Więcej

Bibliografia

  • Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, Dział odznaczeń Yad Vashem. Dokumentacja sprawy Janiny Barańskiej i Stanisława Barańskiego, 349/24/1655
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu