80. rocznica zamknięcia getta warszawskiego
„Już blisko rok zajmujemy ten sam pokój – obszerny i bardzo przyzwoity, który został umeblowany i zaopatrzony w rozmaite niezbędne akcesoria [...]. Nie będę się siliła na odmalowanie Ci tego, co czuję. Wierzysz, że się jeszcze zobaczymy, więc już chyba wtedy bardzo dokładnie o tem pomówimy. Mnie doprawdy bardzo trudno w to uwierzyć, mimo że nadzieja spotkania się z Tobą jest jedynem radosnem wydarzeniem, jakiego jeszcze w życiu oczekuję”.
Autorka powyższego listu, Regina Justman, napisała te słowa niedługo po zamknięciu getta warszawskiego, w grudniu 1940 roku. Jest to jedno z wielu świadectw życia w getcie z kolekcji Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Więcej listów, wysyłanych z getta warszawskiego do krewnych przebywających w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, będzie można zobaczyć w najbliższych dniach z okazji 80. rocznicy zamknięcia getta warszawskiego.
Program obchodów: wykład, konferencja naukowa i dyskusje
Przygotowany przez Muzeum POLIN program obchodów otworzy 15 listopada wykład online prof. Jacka Leociaka na temat życia w getcie, położonego na terenie dawnej Dzielnicy Północnej i obecnego Muranowa – miejscu, gdzie dziś znajduje się Muzeum POLIN.
16 listopada wraz z Żydowskim Instytutem Historycznym im. Emanuela Ringelbluma, Stowarzyszeniem Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFIS PAN oraz Instytutem Polskim w Tel Awiwie zapraszamy na konferencję naukową online „».. wiadomość ta spadła jak grom«. 80. rocznica zamknięcia getta warszawskiego”. Konferencja będzie transmitowana online na stronie internetowej Muzeum POLIN i stronach współorganizatorów oraz na kanale Muzeum POLIN na YouTube.
W ramach programu obchodów rocznicy proponujemy także dwie dyskusje online.
17 listopada zapraszamy na debatę „Plany dla Waliców. Pamięć miejsca we współczesnym mieście”, organizowaną we współpracy z Biurem Rozwoju Gospodarczego Urzędu m.st. Warszawy i Oddziałem Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich. Czy kamienice przy ulicy Waliców w Warszawie, w latach okupacji niemieckiej znajdujące się na terenie getta, mogą zyskać drugie życie? Jak pogodzić wielowątkowe dziedzictwo tego miejsca z potrzebami współczesnej metropolii? Spotykamy się, by porozmawiać o planach władz Miasta dla Waliców.
Podczas drugiej dyskusji online zadamy pytania dotyczące Muranowa: czy żyjąc w miejscu, które jest naznaczone tragiczną historią, można być szczęśliwym? Czy i jak historia wpływa na nasze szczęście, szczęśliwe życie? A może Muranów jest miejscem tragicznym, miejscem przeklętym, naznaczonym, martwym? Tematy te poruszymy 19 listopada podczas dyskusji „Czy można być szczęśliwym na Muranowie?”. Spotkanie z udziałem Moniki Tutak-Goll, Patrycji Dołowy i Cezarego Harasimowicza, poprowadzi Remigiusz Grzela.
Transmisje dyskusji odbędą się na profilu Muzeum POLIN na Facebooku.
Ponadto, w ramach obchodów, Portal Wirtualny Sztetl opublikuje artykuły tematyczne oraz archiwalne zdjęcia, zaś na stronie internetowej Muzeum udostępnione zostaną informacje o wybranych obiektach z kolekcji muzeum, m.in. listach pisanych z getta warszawskiego.
Historie Ocalałych na Portalu Polscy Sprawiedliwi
Z okazji rocznicy opublikujemy na Portalu Polscy Sprawiedliwi wybrane historie Żydów ocalałych z getta warszawskiego.
Zachęcamy także do zapoznania się z nieznaną dotąd historią Joanny Flatau. Po raz pierwszy jej losy zostały ukazane w filmie Formularz (reż. Filip Flatau, Francja, 2020, 53 min.). Polska premiera tego dokumentu odbędzie się 18 listopada o godz. 20.00 podczas 18. edycji Festiwalu Filmów o Tematyce Żydowskiej, którego głownym partnerem jest Muzeum POLIN. Dowiedz się więcej o pokazie i dyskusji z bohaterką i twórcami filmu [»].
Tytułowy „formularz” do dokument Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie, który wypełniany jest przez syna Ocalałej z Zagłady w celu uhonorowania polskiej rodziny tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Dopiero podczas wypełniania formularza Joanna Flatau zaczyna opowiada o swojej przeszłości. Wraz z synem Filipem postanawia wyruszyć do Polski, tropem wydarzeń sprzed prawie 80 lat.
Bezpłatny program rocznicy jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.
