Lityński Michał

powiększ mapę

Historia pomocy - Lityński Michał

Dr Michał Lityński był lekarzem wojskowym, ordynatorem Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie z siedzibą w Szpitalu Ujazdowskim. Po wybuchu II wojny światowej dr Lityński został komendantem Szpitala Wojennego w Garwolinie, a następnie ordynatorem VI Oddziału Chorób Wewnętrznych w Szpitalu Ujazdowskim. Włączył się w ruch oporu jako żołnierz Armii Krajowej.

Na swoim oddziale ukrywał rannych żołnierzy podziemia i Żydów zbiegłych z warszawskiego getta. Dzięki pomocy dr. Lityńskiego zdołano uratować między innymi naczelnego pastora Wojska Polskiego płk. Feliksa Gloeh, który po uwolnieniu przekazał dr. Lityńskiemu około 160 świadectw urodzenia i chrztu, ostemplowanych pieczęcią parafii kościoła ewangelicko-augsburskiego w Łomży. Ponad 50 takich blankietów dr Lityński osobiście wręczył Żydom ukrywającym się na terenie Szpitala Ujazdowskiego.

Akcję pomocy Żydom, którym udało się uciec z getta prowadził razem z dr. Tadeuszem Radwańskim. Odwiedzał ciężko chorych w kryjówkach, a gdy zachodziła taka potrzeba, udzielał im schronienia w piwnicach pod oddziałem chorób wewnętrznych – w długim, krętym korytarzu piwnicznym (bez okien, ale oświetlonym). W dwóch oddzielnych pomieszczeniach przebywało jednorazowo do 6 osób.

W swojej relacji z 1948 r. Szymon Bieberstein wyraził wdzięczność dr. Lityńskiemu za pomoc lekarską, której w czasie okupacji udzielił jego rodzinie – żonie, dzieciom i teściowi, którzy ukrywali się w Warszawie pod przybranym nazwiskiem.

Jako lekarz czynny w strukturach Armii Krajowej dr Lityński brał udział w powstaniu warszawskim, przez co po zakończeniu wojny miał trudności w uzyskaniu pracy odpowiedniej do swoich wysokich kwalifikacji.

Historie pomocy w okolicy

Bibliografia

  • Lityński Michał, Oddział chorób wewnętrznych Szpitala Ujazdowskiego podczas okupacji hitlerowskiej, Przegląd lekarski Oświęcim, s.172-183
  • Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, WL/RP 17861
  • Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 349, 280
  • Grynberg Michał, Księga Sprawiedliwych

    Leksykon uwzględnia historie Polaków uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w latach 19631989. Wykaz haseł poprzedza przedmowa Icchaka Arada oraz Chaima Chefera Sprawiedliwi świata.