Tolak Family

Zatrzymał mnie [Niemiec], nie miałam możliwości cofnięcia się, żeby kogoś tam ubezpieczyć, powiadomić, no ale to nie był możliwości i tak by to nic nie dało, bo nie było już gdzie się ukryć, no i musiałam stać i czekać na tego Niemca no i wprowadził, czy ja jego, czy on raczej mnie do domu, no a w domu […] u babci, wujek jeden akowiec starszy, mężczyzna taki sobie owszem owszem; ten schorowany ten wujek mój, astmatyk i ja młoda dziewczyna […] no i Danusia. Żydówka. […] zabrali nas, aha Ninki nie, nie wziął ten Niemiec, wziął tylko mnie i tego schorowanego wujka. [...] jaki szok był z mojej strony, ja się zaczęłam, no Niemiec kazał się ubierać i to, a moja Ninka mówi: „Ja idę z tobą, ja tu nie zostanę!”.

Latem jeździłyśmy do Raszyna no bo było... była możliwość, a już jesienią i zimą to było niemożliwe, bo była godzina policyjna, więc musiałyśmy mieszkać w Warszawie. No szukaniem mieszkania, pokoju zawsze już ja się tym zajmowałam, no tak […] jak ja zawsze powtarzam, że chyba miałyśmy więcej szczęścia jak rozumu, bo w Warszawie przed wojną owszem miałam rodzinę, ale później nie miałam nikogo, więc jeśli chodzi o szukanie pokoju to ja mogłam je tylko szukać u folksdojczów, którzy do sklepu przychodzili tegoż, no i no zawsze ten pokój jakiś znalazłam, no, ale tam mieszkałyśmy miesiąc, dwa to już dobrze, no bo wtedy […] ktoś się dopatrzył. No więc jedna twierdziła otwarcie, że: „Pani koleżanka jest Żydówką”.

No to pamiętam, że to była sobota, był bardzo duży ruch. Był duży, pełniusieńki sklep klientów tak, że ja nie miałam nawet okazji wejść do magazynu, w którym była Ninka - Danusia wtedy, oczywiście. […] kiedy już wieczorem skończył się sklep już został zamknięty ja weszłam do magazynu, ubrać się po prostu, a tam siedzi dziewczynka i płacze. Zapytałam się:„Czego Ty płaczesz?”. A ona mi powiedziała: „Bo ja nie mam domu nie mam gdzie iść”. […] to mnie już wystarczyło, serce mi się otworzyło na, zrobiłam się dorosła od razu […].